Aft Nedir ve Neden Olur?
Fransızca ağızda ağrılı ödem, “aphte” dilimize aft olarak geçmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca
"dokunmak, tutmak, tutuşmak" fiilinden türetilmiştir.
Aft nedir?
Aftöz ülser veya aftöz stomatit olarak da adlandırılan aft; her yaşta görülebilen, ağrılı, yuvarlak
veya oval, beyaz renkte iltihaplı doku ile çevrili, etrafı kırmızı oluşumlardır.
En çok dilin yan taraflarında, dudaklarda, yanak mukozasında, diş eti tabanında veya damakta
görülür.
Yıl içinde belirli dönemlerde tekrarlayabilen oluşumlardır.
Kadınlarda görülme sıklığı daha fazladır.
Minör aft, major aft ve herpetiform ülserler olmak üzere üç farklı alt tipi tanımlanmıştır.
Minör aftlar en sık görülenidir ve ortalama iki haftada iz bırakmadan iyileşirler.
Major aftlar ise çapı 1 cm’den fazla olup iyileşmesi altı haftayı bulabilir.
Herpetiform aftlar ise; en az görülen, çok sayıda düzensiz yerleşimli küçük oluşumlardır ve
diğerlerine göre daha ileri yaşlarda görülür.
AFT neden oluşur?
Aft oluşumunun nedeni tam olarak aydınlatılamamıştır. Bununla birlikte; ön damakta oluşan aftların
genellikle sıcak yiyecek ve içecek tüketilmesinden sonra meydana geldiğini söyleyebiliriz.
Stres,
Beslenme yetersizliğine bağlı bazı eksiklikler (vitamin B12, demir, folat, çinko…),
Hormonal dengesizlik,
Bazı ilaçların kullanımı,
Diş telleri,
Alerji,
Travma,
Ülser,
Genetik yatkınlık,
Sigara kullanımı,
Bakteri, virüs ya da mantarlara bağlı oluşan enfeksiyonlar kaynaklı gelişirler.
Aft oluşumuna neden olabilecek bazı hastalıklar:
Crohn hastalığı
Behçet hastalığı
HIV
GIS rahatsızlıkları
Çölyak hastalığı
Aft belirtileri nelerdir?
Aft oluşmaya başlarken karıncalanma hissi,
Konuşurken zorluk çekme,
Asitli, sıcak, ekşi ve baharatlı yiyecekler tüketirken yanma hissi,
Ağız içinde ağrı,
Diş fırçalama esnasında yarada yanma aft belirtilerindendir.
Aft bulaşıcı mıdır?
Hayır, aft bulaşıcı özellik taşımaz.
Çocuklarda ve Bebeklerde aft
Çocuklarda ve bebeklerde çoğunlukla kış aylarında meydana gelen grip ve nezle gibi hastalıklar,
bağışıklık sistemini zayıflatır. Yetişkinlere kıyasla daha zayıf bağışıklık sistemine sahip çocuk ve
bebeklerde bu hastalıklar beraberinde aft oluşumunu da tetikleyebilir.
Salya artışı,
Beslenme sırasında huzursuzluk hali,
Bebeklerde emme güçlüğü,
Çoçuklar ve bebeklerde aft oluşumunu gözlemleyebileceğimiz belirtilerdir.
Aftların iyileşme süresince destek olabilecek bazı uygulamalar:
Tuzlu su ya da karbonatlı su ile gargara yapmak,
Bol sıvı tüketmek,
Ağız hijyenine özen göstermek,
Ağızda travmaya yol açabilen protez, diş teli, diş sorunlarınız varsa gidermek,
Vitamin ve mineral eksikliği varsa takviye almak,
Asitli içeceklerden uzak durmak,
Çok sıcak veya baharatlı yiyecekler tüketmemek,
Antibakteriyel jeller, pomadlar, antiseptik gargaralar aft yaralarının iyileşme sürecini
hızlandırmaktadır.
BU YAZIYI HAZIRLARKEN FAYDALANDIĞIMIZ KAYNAKLARA GÖZ ATABİLİRSİNİZ:
(1)[Sakarya, U., İmre, A., Gündoğan, O., & Aksüt, A. G. Rekürren Aftöz Stomatitlere Genel Bakış
Overview of the Recurrent Aphthous Stomatitis.]
(2)[Kılıç, S. Ş., & Demirbaş, T. (2005). Tekrarlayan Aftöz Stomatit. Güncel Pediatri, 3(3), 107-111.]
(3)Karapınar, G., & Ünür, M. (2018). Current Approaches in Recurrent Aphthous Stomatitis. Clinical
and Experimental Health Sciences, 8(1), 62-66.)
(4)Hatipoğlu, H. A. S. A. N., & Hatipoğlu, M. G. (2013). Tekrarlayan Aftöz Ülserler: Güncel
Yaklaşımlar ve Kavramlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 27(3), 157-168.)